کوش نامه Koosh-Nameh

درباره متون حماسي و اساطير ايران و جهان و همه‌ی کسانی که به فرهنگ و ادب ایران زمین خدمت کرده و می کنند.

فر در شاهنامه

 

 

 

 

از يك سو «فر» و گونه‌های آن و از ديگر سو ویژگی‌هاي دارنده فر و تاثیری که بر رویدادها می‌گذاشته، ازجستارهای دلکش و زیبای شاهنامه است. آن‌چه درپی می‌آید گفتاری است درهمین باره که کوتاه شده و برگرفته ازدوکتاب زیر است: الف – «فر درشاهنامه»،علیقلی اعتماد مقدم ،ازانتشارات وزارت فرهنگ و هنر پیشین – 1355 ؛ ب – «بررسی فر درشاهنامه فردوسی»، بهروز ثروتیان ،دانشگاه تبریز – 1350
 1 – فر چیست؟
به گفته شاهنامه، مردم ایران بر این باور بوده‌اند که خداوند به هستی، نیرويی به نام «فر» می‌بخشد و هرکس و هرچیز از آن برخوردار است. هر دسته ازمردمان دارای فر ویژه‌ي خود هستند، مانند: فر ایزدی، فر کیانی، فر شاهی، فر موبدان، فر پهلوانی و . . . با بودن این فر است که فرهمندان دست به آفریدن و یافتن می‌زنند. مانند بیرون کشیدن آهن ازکانها، ساختن ابزار با آن، رام کردن جانوران، برپاکردن ساختمان‌ها، پزشکی و بسیار کارهای ديگر.
دارنده‌ي فر بر اهریمن دست می‌یابد، جهان را از بدی می‌رهاند، جلو جادو را می‌گیرد و همه کارها با فر او رو به بهتری می‌رود. شهریار فرهمند، می‌تواند پیشوای دین شود و مردم را به سوی روشنایی رهبری کند. اگر شهریاری خداوند را به یاد نیاورد فر او گسسته می‌شود و کشور روبه ویرانی می‌رود. ستمگری شوند(سبب) بی‌فرهی می‌شود و با سالخوردگی فر از شاه دور می‌شود و با نزدیکی مرگ، فر تیره می‌شود.

ادامه مطلب
[ سه شنبه 23 آبان 1391برچسب:, ] [ 16:26 ] [ بهمن خياباني ] [ ]
انتشار کتاب گوی بالدار:نشان خورشید،شاهین و اهورامزدا

پس چند سال انتظار و سپری شدن موانع موجود، کتاب «گوی بالدار: نشان خورشید، شاهین و اهورامزدا» منتشر شد. نگارنده در این کتاب کوشیده است تا رد این نشان و اجزای گوناگونِ تشکیل‌دهنده آنرا از دورترین زمان‌ها و در میان سرزمین‌ها و مردمان گوناگون دنبال کند و چشم‌اندازی به سیر تطور و تکامل این نشان بگشاید.

در این کتاب، اجزای تشکیل‌دهنده نشان مشهور گوی بالدار (همچون گوی، بال، مرد و ستاره) در گذر زمان و تا سده نهم پیش از میلاد که به شکل نهایی خود می‌رسد، و نیز تا سده چهارم پیش از میلاد که برای همیشه ناپدید می‌شود، بررسی شده است. همراه کتاب حدود ۱۱۰ عکس و طرح که به لطف و یاری خانم‌ها نرگس فراهانی، طاهره افضلی و مریم (پگاه) امینی منحصراً برای همین کتاب ترسیم شده‌اند، به چاپ رسیده‌ و تحلیل شده‌اند.

سرگذشت پرفراز و نشیب نشان گوی بالدار در واپسین سال‌‌های پادشاهی هخامنشیان به سرانجام رسید. نشان محبوب و فراگیری که تاریخچه‌ای دستکم سه هزار و پانصد ساله را در پشت سر خود داشت. در آغاز، تصویرهای خورشید، شاهین و خدایان تجلی‌یافته در سیارات بگونه‌ای مستقل و متمایز ترسیم می‌گردند و سپس به مرور زمان و با انتقال و تقابل فرهنگ‌ها، به اشکال انتزاعی و تجریدی در می‌آیند. سپس‌تر، ادغام و اینهمانی آنان با یکدیگر آغاز می‌گردد. ابتدا، ادغام گوی خورشید با بال‌های شاهین روی می‌دهد و بعدها، ادغام مستقل گوی خورشید و بال‌های شاهین با مرد-خدایان تجلی‌یافته در سیارات گوناگون.

در آخرین مرحله تکامل که در سده نهم پیش از میلاد روی داد، هر سه جزء گوی خورشید، بال شاهین و مرد-خدای سیاره مشتری که در ایران با نام اهورامزدا و در سرزمین‌های دیگر با نام‌هایی متفاوت شناخته می‌شد، با یکدیگر ترکیب می‌شوند. این ترکیب نهایی در گذر زمان و در رفت‌وآمدهای میان فرهنگ‌ها و تمدن‌های گوناگون، آرایه‌ها و مشخصه‌های گوناگون و متنوعی را به خود می‌پذیرد تا به آخرین نمونه‌های خود که در تخت‌جمشید دیده می‌شود، می‌رسد.

 

برگرفته از سایت پژوهش ایرانی

http://ghiasabadi.com/winged_disk2.html

[ یک شنبه 7 آبان 1391برچسب:اهورامزدا,فروهر,اهریمن, ] [ 22:6 ] [ بهمن خياباني ] [ ]