کوش نامه Koosh-Nameh

درباره متون حماسي و اساطير ايران و جهان و همه‌ی کسانی که به فرهنگ و ادب ایران زمین خدمت کرده و می کنند.

جدیدترین ویرایش ۹ جلدی شاهنامه فردوسی چاپ مسکو


 ميراث مكتوب - انتشارات سروش همزمان با روز بزرگداشت فردوسی، شاعر بلند آوازه ایران، جدیدترین ویرایش مجموعه ۹ جلدی شاهنامه فردوسی نسخه مسکو را منتشر و به بازار عرضه کرد.
متن مشهور به شاهنامه مسکو [یکی] از معتبرترین متن های تصحیح شده شاهنامه[بوده] است که تصحیح اول آن در ۹ جلد در فاصله سال های ۱۳۴۱تا ۱۳۵۰ در مسکو چاپ شد.
دومین متن مصحح شاهنامه در سال های ۷۰ جلد یک و ۷۱ جلد دو در مسکو به چاپ رسید و مجموعه حاضر به عنوان ویرایش سوم و کامل شاهنامه مسکو منتشر می شود.
این اثر حاصل کوشش مستمر و تجارب بیش از یک دهه تلاشگران و رهپویان دو نحلۀ شاخص شاهنامه شناسی یعنی بنیاد شاهنامۀ فردوسی و دانشگاه خاورشناسی مسکو با ویراستاری استاد مهدی قریب است که از سوی مصححان روسی پروفسور
محمد نوری عثمانوف و زنده یاد رستم علی اف به سروش پیشنهاد و آماده نشر شد.
این اثر ۹ جلدی با کیفیت چاپ، کاغذ، جلد و بسته بندی مناسب همزمان با روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی، به مخاطبان و علاقمندان زبان شیرین فارسی عرضه می شود.
این اثر ارزشمند در قالب مجموعه ۹جلدی در شمارگان یک هزار دوره و با قیمت ۲۷۵۰۰۰ تومان توسط انتشارات سروش به علاقه مندان و مشتاقان زبان فارسی و پژوهشگران عرضه شده است.

تاريخ  ارسال:شنبه 28 ارديبهشت 1392 - 13:26

کد:10833-1392

[ یک شنبه 29 ارديبهشت 1392برچسب:, ] [ 11:11 ] [ بهمن خياباني ] [ ]
استاد محمد قهرمان درگذشت.

 به نقل از سایت مرکز پژوهشی میراث مکتوب :

استاد محمد قهرمان از اساتید برجسته شعر و ادبیات فارسی دیروزدر مشهد مقدس دار فانی را وداع گفت.
استاد محمد قهرمان در روز دهم تیر ماه 1308 در تربت حیدریه خراسان متولد شد. تحصیلات خود را در تربت آغاز کرد و در شهر مشهد به آن ادامه داد و سر انجام در تهران با دریافت لیسانس حقوق به پایان رساند. از اوّلِ مهرِ سال 1326در دبيرستان شاه رضا به تحصيل پرداخت و با بهترين دوستِ دورانِ زندگي خود زنده یاد مهدي اخوان ثالث آشنا شد. از همان سال این دو به محفلِ ادبی مرحومِ فرّخ راه یافتند و از محضرِ آن بزرگوار و مرحومان نصرت، عقيلي، نويد، گلشن آزادي و ساير بزرگان استفاده كردند. آشنایی مرحوم قهرمان و شادروان اخوان ثالث که به دوستی خیلی نزدیک بدل شده بود تا پایان عمر اخوان ادامه یافت.
اما نزدیک به نیم قرن ، انجمن ادبی استاد قهرمان در منزل ایشان روزهای سه شنبه پذیرای شاعران و ادیبان و عالمان خراسان و ایران از خرد وکلان بود وشاعران سه - چهار نسل ، ازاین محفل معنوی و پربرکات بهره برده اند.
غزل های استاد محمد قهرمان نزدیک به شیوه صائب و سبک هندی است، او صائب شناسی بزرگ بود و از کارشناسان واقعی و بی بدیل سبک هندی به شمار می آمد. استاد محمد قهرمان در سرایش اشعار محلی همتا نداشت و در تحشیه و تصحیح دواوین شاعران سبک هندی آثار فراوانی را به چاپ رساند.
وی صاحب تألیفات ارزنده‌ای از جمله چندین مجموعه شعر است. در کارنامه قهرمان همچنین تصحیح و چاپ چند دیوان از شاعران مختلف به چشم می‌خورد. مجموعه‌ی شعر اول محقق و شاعر برجسته خراسان حاصل عمر و دومی روی جاده ی ابریشم شعر نام دارد. همچنین اشعار محلی قهرمان با عنوان خدای خدای خودم به چاپ رسیده است. دیوان صائب تبریزی(در شش مجلد)، دیوان کلیم همدانی، دیوان ناظم هروی، دیوان حاجی محمدجان قدسی مشهدی، دیوان دانش مشهدی، دیوان میلی مشهدی، منتخبی از غزلیات طغرای مشهدی، برگزیده‌ای از اشعار سخن سرایان سبک هندی به نام صیادان معنی، مجموعه رنگین گل(منتخب مختصری از اشعار صائب) ، خلوت خیال(مجموعه‌ای شش هزار بیتی از اشعار برگزیده صائب)، مدایح رضوی و چند شعر دیکر به لهجه مشهدی از شادروان یوسف ازغدی، نغمه‌های قدسی (مجموعه اشعار شادروان غلامرضا قدسی)، گلشن کمال(مجموعه ی اشعار شاعر جاودان یاد احمد کمالپور)، تجلی امام علی(ع) در شعر طغرای مشهدی، دیوان محمد قلی سلیم تهرانی، دیوان صیدی تهرانی، برگزیده‌ای از اشعار صائب و سایر گویندگان سبک هندی (به سفارش سمت برای تدریس در دانشگاه) از جمله تصحیحات این استاد برجسته بود. وی که از دوستان و همکاران مرحوم صاحبکاری شاعر و مصحح دیوان حزین لاهیجی بود، نظارت علمی و فنی بر تصحیح تذکرۀ عرفات العاشقین را بر عهده داشت و با شمّ دقیق شاعرانه خود، توانست بسیاری از بدخوانیهای نسخ عرفات را اصلاح کند و حضور او در کار تصحیح عرفات چاپ میراث مکتوب از امتیازات این چاپ منقح و عالمانه است.
زنده یاد اخوان ثالث اسفند سال 1342 او را قهرمان کشور شعر خوانده بود:
او قهرمانِ كشورِ شعر است و اهلِ فضل
گردن به حكمرانيِ اين پهلوان نهند
امروز زانِ اوست تولّاي هندوان
وين قوم سر به سجده بر آن آستان نهند
نظمش به رُتبتي است كه كسر آيدش اگر
همتايِ نظمِ صائبِ جادو زبان نهند
گر عُرفي و کليم بر آرند سر زخاك
بس بوسه ها به كِلكِ وي و آن بَنان نهند

ارغنون 2/174
در این جا با غزلی از این شاعر و پژوهشگر کشور شعر، نام و یاد او را گرامی می داریم .

در ملک بی نشانی راندیم کام خود را

در ملک بی نشانی راندیم کام خود را
تا اوج طاق نسیان بردیم نام خود را

ما را به خوردن دل باشد مدار چون ماه
بر خوان خویش خوردیم رزق تمام خود را

لطف زبانی او کم شد چنانکه چندی ست
نشنیده ام جوابی زان لب سلام خود را

در عین تشنه کامی مستان چو ناز بینند
بر سنگ بی نیازی کوبند جام خود را

تا چند باز ماند مانند چشم حسرت
زین خاکدان گسستیم پیوند دام خود را

همچون اجل به سر تاخت موی سفید ناگاه
سر کرد پیک پیری با من پیام خود را

جان را به صیقل عشق از تیرگی بر آور
پیوند جاودان کن با صبح شام خود را

تا ساغرت درست است مانند جام لاله
از لحظه های فرصت پر ساز جام خود را

چندان که ناله کردیم یک دل ز جا نجنبید
بر سنگ آزمودیم سوز کلام خود را


محمد قهرمان

۱8 / ۱۱ / ۵۸

[ یک شنبه 29 ارديبهشت 1392برچسب:, ] [ 10:48 ] [ بهمن خياباني ] [ ]
استاد محمد گلبن درگذشت.
 golbonمحمد گلبن، کتاب‌شناس فقید جمعه شب 20 اردیبهشت‌ماه 1392 در تهران درگذشت.

این پژوهشگر که به دلیل سکته‌ی مغزی از 12 دی‌ماه در بخش مراقبت‌های ویژه‌ی بیمارستان بستری شده بود، اواخر فروردین‌ماه از بیمارستان مرخص شد.

بهزاد گلبن همچنین با بیان اینکه پدرم کارهای مربوط به تهیه مزار برای خود را در قطعه هنرمندان بهشت زهرا انجام داده بود، گفت: ظاهرا این روال تغییر کرده و در حال حاضر امکان خاکسپاری او در قطعه هنرمندان فراهم نیست و به احتمال زیاد پیکر او در قطعه نام آوران به خاک سپرده خواهد شد.
فرزند این کتاب‌شناس فقید همچنین اعلام کرد: مجلس ختم محمد گلبن از ساعت ۱۸ تا ۱۹:۳۰ روز سه شنبه هفته جاری در مسجد نور واقع در میدان فاطمی برگزار می‌شود.

علی دهباشی از محمد گلبن به عنوان پژوهشگری یاد کرد که در حوزه‌های مختلف اعم‌ از تاریخ مطبوعات و کتاب‌شناسی ‌خدمات ارزشمندی را انجام داد.

از جمله فعالیتهای محمد گلبن، تدوین فهرست جشن‌نامه‌ها و یادنامه‌ها با همکاری احمد شکیب‌آذر در 4 جلد، سرگذشت و آثار تصویرگر بزرگ ابوتراب غفاری در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی است.


برگی از زندگی محمد گلبن

گلبن نویسنده، پژوهشگر، فهرست‌نگار و شاعر متولد 1314 شهرستان اردستان است و ده‌ها مقاله و اثر تالیفی در زمینه‌های مختلف ادبی و تاریخی دارد.

او از متخصصان پیشکسوت در حوزه کتابشناسی است و برخی از تالیفاتش عبارتند از: کتابشناسی زبان و خط فارسی، کتاب شناسی نگارگری ایران، مجموعه مقالات فاطمه سیاح، بلند آفتاب خراسان، متون تاریخی و دو کتاب که در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی منتشر شده است شامل سرگذشت و آثار تصویرگر بزرگ میرزا ابوتراب خان غفاری کاشانی و فهرست توصیفی مقالات جشن نامه‌ها و یادنامه‌ها است

گلبن همچنین سفرنامه‌های متعددی را تصحیح کرده که از آن جمله می‌توان به سفرنامه خسرومیرزا به پطرزبورغ، سفرنامه میرزا ابولحسن ایلچی به روسیه، سفرنامه رکن‌الدوله به سرخس، سفرنامه ترکستان و ایران و سفرنامه سیف الملک به روسیه اشاره کرد. از این پژوهشگر عرصه تاریخ و فرهنگ کشورمان، مقالات متعددی نیز در مجلات مختلف از جمله کلک و بخارا به چاپ رسیده است.

 

[ یک شنبه 22 ارديبهشت 1392برچسب:, ] [ 18:22 ] [ بهمن خياباني ] [ ]
بهمن نامه

 منظومه ای حماسی در قالب مثنوی، در بحر متقارب مثمّن، درباره ی دلاوری های "بانو گشسب" ( یا گُشَسْبْ بانو )، دختر "رستم"، كه در قرن (پنجم یا ششم ق) به پیروی از شاهنامه ی فردوسی سروده شده است. نام "بانو گشسب" از سه جزء "بانو"، "گشن" و "اسب" تشكیل شده است و به معنی "بانوی دارنده اسب نر" است . ماجرای بانوگشسب و دلاوری های او، جز در منظومه بانو گشسب نامه ، "مجمل التّواریخ و القصص" و منظومه های حماسی "بهمن نامه"، "برزونامه" و "شهریار نامه" نیز آمده است. به روایت مجمل التّواریخ و القصص بانوگشسب و خواهرش زربانو از خاله ی كیقباد زاده شدند. در روایات عامیانه نام مادر بانو گشسب، گلندام یا گلبانو است كه خواهر كیقباد است. به روایت مجمل التّواریخ و القصص بانو گشسب به همسری گیو، پسر گودرز كشوادگان، از پهلوانان نامدار حماسه ی ملّی و بیژن و پشنگ ثمره این ازدواج بودند. به روایت بهمن نامه دختران رستم به همراه دلاوران سیستان چون زال، فرامرز و سام به مقابله بهمن می روند و موفق می شوند كه او را تا بلخ عقب برانند؛ اما بهمن به زودی بر آنان پیروز می شود و برخی از آنان را به اسارت می گیرد و این دو خواهر به كشمیر می گریزند، اما سرانجام به چنگ بهمن می افتند و بار دیگر راهی سیستان می شود.

 

 


ادامه مطلب
[ چهار شنبه 11 ارديبهشت 1392برچسب:, ] [ 16:38 ] [ بهمن خياباني ] [ ]
کتاب النقض

آدرس تازه کتاب "النقض" که یکی از کتب مهم و مرجع می باشد و هم اینکه نایاب هم هست.

 http://www.ketabpedia.com/186636#186637

https://ia601701.us.archive.org/11/items/Alnaghz.PDF/pdf

بعض مثالب النواصب فی نقض بعض فضائح الروافض که به نام خلاصه «النقض» معروف است، کتابی است کلامی که در پاسخ به کتاب «بعض فضائح الروافض» و در دفاع از عقاید شیعه امامیه در قرن ششم توسط عبدالجلیل قزوینی رازی نگاشته شده‌است.کتاب حاوی اطلاعاتی تاریخی و جغرافیایی نیز می‌باشداین کتاب سید جلال الدین حسینی، معروف به محدث ارموی (و بخش‌هایی پس از درگذشت او توسط فرزندنش علی محدث) طی سالهای ۱۳۲۸ تا ۱۳۵۸ تصحیح و توسط انتشارات انجمن آثار ملی منتشر گردید.

کتاب النقض اثری است در تبیین و اثبات عقاید امامیه نوشتة عبدالجلیل قزوینی رازی که در حدود سال 560 ق تألیف شده است. یکی از جنبه‌های مهم اهمیت نقض، اطلاعاتی است که قزوینی از وقایع تاریخی و وضعیت شیعیان روزگار خود به دست می‌دهد. این اطلاعات از حیث تاریخ شیعیان و به ویژه تحلیل جامعه‌شناختی شیعیان ایرانی در خور توجه بسیار است. برای نمونه‌هایی از اطلاعات شایان توجه نقض می‌توان به ذکر نام دانشمندان و بزرگان شیعی ایران، شعرای فارسی‌گوی امامیه، شهرهای شیعه‌نشین و مدارس امامیه در مناطق مختلف ایران اشاره کرد.
http://www.ketabpedia.com/186636#186637

[ سه شنبه 3 ارديبهشت 1392برچسب:, ] [ 15:33 ] [ بهمن خياباني ] [ ]
شعری زیبا

قرارمان

 

نم نم دل

 

پشت تنهایی

 

سر دلتنگی

 

نشان به آن نشان

 

که دوستت دارم.

 

 

 

 

 

[ سه شنبه 3 ارديبهشت 1392برچسب:, ] [ 13:39 ] [ بهمن خياباني ] [ ]
الشعر و الشعرا

آدرس تازه ای از از کتاب الشعرو الشعرای ابن قتیبه دینوری

 

http://archive.org/details/Alsher

 

http://www.ketabpedia.com/186635

[ سه شنبه 3 ارديبهشت 1392برچسب:, ] [ 12:43 ] [ بهمن خياباني ] [ ]
شرح استاد شفیعی کدکنی بر اولین حماسه شیعی ایرانی

 حماسه منظوم پارسی، در مناقب و مغازی امام علی(ع) از قرن پنجم، یعنی حدود نیم قرن پس از شاهنامه با دوازده هزار بیت در اسلوبی کهن و نوادری از لغات و ترکیبات که گاه در فرهنگ ها، شواهد آن به دشواری یافت می شود.

 

سال گذشته و در روز میلاد امام علی (ع) بود که منظومه "علی نامه" از سراینده‌ای متخلّص به ربیع از قرن پنجم با مقدمۀ استاد محمدرضا شفیعی کدکنی از سوی موسسه میراث مکتوب منتشر شد.


دکتر شفیعی کدکنی، استاد و محقق با سابقه ادبیات در مقدمه 70 صفحه ای خود، که در حقیقت، مقاله ای است مفصل درباره «علی نامه» زوایای مختلف این اثر ارزشمند را مورد بررسی قرار داده است. آن چه در پی می آید، گزیده ای است از این مقدمه:


تا به چشم خود ندیدم باور نکردم، شما نیز حق دارید که باور نکنید: یک حماسه منظوم پارسی، در مناقب و مغازی امام علی بن ابی طالب (ع) از قرن پنجم، یعنی حدود نیم قرن بعد از نشرِ شاهنامه فردوسی و در حجم حدود دوازده هزار بیت با اسلوبی کهن و نوادری از لغات و ترکیبات که گاه در فرهنگها، شواهد آن را به دشواری می توان یافت.


پیش از این ها تصوّرِ موّرخانِ ادبِ فارسی برین بود که حماسه های شیعی خاص تحولات فرهنگی ایران بعد از مغول و حتی بعد از عصر تیموری است و شعری شیعی که در آن مجموعه عقاید شیعیان اثنا عشری انعکاس داشته باشد و شبهه اعتقاداتِ دیگر مذاهب اسلامی در آن نباشد، بعد از سنایی (د: 529 هـ) وارد ادب فارسی شده است؛ اگر چه در آن شعرهای سنایی جای تردید باقی است و از لحاظ نسخه شناسی تمامی آن شعرها جای نقد و نظر دارد.


امّا منظومه مورد نظر ما که در بحرِ متقارب سروده شده و به گفته سراینده اش «به لفظ عجم در عروض عرب»، سراسرِ آن در مناقب و مغازی امام علی بن ابی طالب (ع) با «ناکثین» و «قاسطین» است و یکسره در خدمتِ اعتقادات شیعی. گوینده آن، که به تصریح متن کتاب متولد 420 هجری است این منظومه را در سن 62 سالگی و در سال 482 هجری به احتمال قریب به یقین در خراسان، و شاید هم ناحیه بیهق، منظوم کرده است و آن را به یکی از اشرافِ ساداتِ عصر، یعنی علی بن طاهر عریضی از سادات ناحیه تقدیم داشته است.
شاعر که به تکرار نام و تخلّص خود را «ربیع» اعلام می کند اشاراتی به زندگی خود، بیش و کم دارد و از مطاوی گفتارِ او می توان دانست که وی شاهنامه فردوسی را پیش چشم داشته و گاه به آن اشاره دارد. فردوسی را با احترام بسیار یاد می کند اما شاهنامه را به این سبب که «مُغ نامه» است و «دروغ»، چندان نمی پسندد. می گوید شاهنامه زیباست اما دروغین است.


ادامه مطلب
[ یک شنبه 1 ارديبهشت 1392برچسب:, ] [ 16:32 ] [ بهمن خياباني ] [ ]
درباره علی نامه

 علی‏نامه چیست؟

«علی نامه» نخستين تجربه شعر حماسي شيعه اثنی‏عشري است که هم از نظر قدمت تاريخی حماسه‏هاي شيعي و هم از نظر دربرداشتن نوادر لغات و تركيبات فارسي كهن، در كمال اهميت است. اما این اثر ارزشمند، تاكنون گمنام مانده و در كتب تاريخ ادبيات فارسي به آن اشاره اي نشده است.

این کتاب حماسی، منظومه‌ای‌ است بازمانده از قرن پنجم که تنها 70 سال پس از خلق شاهنامه به مقابله با آن برخاسته، و یا به تعبیر بهتر به استقبال شاهنامه رفته است. شاعر این منظومه 11هزار بیتی که «ربیع» نام دارد،ضمن احترام به فردوسی و اثر هنری‌اش، شاهنامه را غیر واقعی می‌داند و در مقابل آن «حماسه‏ای راستین» را ارائه می‌کند؛ آن هم در قالب جنگ‌های امام علی بن ابی‏طالب علیه السلام.

مآخذ تاریخی علی نامه

مأخذ تاریخی ربیع، روایات «ابومخنف لوط بن یحیی» است که دو کتاب درباره جنگ‌های "جمل" و "صفین" داشته است. با این که این کتاب‌ها به ما نرسیده است، از دیگر روایات و قرائن مختلف می‌توان دانست که شاعرعلی‌نامه تا حدودی به متن تاریخ وفادار بوده است و به این لحاظ شعر او در باب تاریخ جنگ‌های جمل و صفین کتابی ارزشمند به حساب می‌آید.

به اعتقاد کارشناسان، زبان شعر در این منظومه نیز بسیار کهن است و گنجینه‌ای است از واژگانی که امروز مهجور و فراموش شده‏اند و حتی در کتب همان عصر هم به سختی می‌توان مشابهتی برای آن‌ها یافت. این کتاب به لحاظ دستوری و شیوهای بیانی نیز نکاتی در خور توجه در این منظومه یافت می‌شود.


ادامه مطلب
[ یک شنبه 1 ارديبهشت 1392برچسب:, ] [ 16:22 ] [ بهمن خياباني ] [ ]